Mindfulness zou je op dit moment een hype kunnen noemen. In een tiental jaren is het uitgegroeid van een onbekend fenomeen tot wat het nu is. Iedereen heeft er wel van gehoord, alhoewel niet iedereen weet wat het precies is.
Veel mensen die starten met een mindfulness training denken dat ze gaan leren hoe ze kunnen ontspannen.
In feite is dat ook zo, want als je mindfulness beoefent, merk je op termijn dat je meer ontspannen in het leven kunt staan. Dat je meer ontspannen om kunt gaan met situaties en dat je meer ontspannen kunt reageren.
Maar het is geen ‘trucje’ dat je leert om te ontspannen. Het is een houding, een vaardigheid. Die je ontwikkelt door te oefenen.
Wat levert dat dan op?
In eerste instantie leren we op te merken, waar te nemen wat er in het hier-en-nu aanwezig is.
Vanuit een volledige open houding. Met een nieuwsgierigheid. We merken op wat we kunnen voelen, wat we kunnen horen, zien, ruiken, proeven. Maar net wat de uitnodiging is of waar jij in dit moment voor kiest. We kunnen voelen hoe de adem in het lichaam zich beweegt. We kunnen voelen welke sensaties in het lijf aanwezig zijn. Maar ook met de andere zintuigen kunnen we waarnemen en daarmee in het hier-en-nu belanden.
En tegelijkertijd leren we waarnemen wat er nog meer gebeurt. Want de aandacht verdwijnt op een gegeven moment naar iets anders. Dat gebeurt gewoon. Er komen gedachten op, we voelen weerstand of onrust, we worden afgeleid door geluiden of pijn. En ook al die dingen leren we waarnemen. ‘Waar gaat de aandacht naartoe? En kan ik hem terugbrengen naar het hier-en-nu.’ Op een milde, vriendelijke manier brengen we de aandacht terug.
Dat is alles.
Is dat alles? Maar ik wilde toch leren ontspannen?
Juist! Want met het beoefenen van die aandacht ontstaat er rust. Ontstaat er ruimte voor ontspanning. Ook andere kwaliteiten groeien mee. Vriendelijkheid voor jezelf en de ander. Beter leren luisteren. Zowel naar jezelf als naar de ander. Je leert beter aanvoelen waar jouw behoefte ligt.
Van moment tot moment lukt het om beter in je lijf te voelen wat het nodig heeft. Je leert om je niet mee te laten sleuren in de stroom aan gedachtes en emoties.
Je kunt beter afstand nemen tot het gedoe van binnen, de negatieve gedachten, die je naar beneden halen. Je kunt beter afstemmen op wat jij echt nodig hebt.
Wat anderen vinden wordt minder belangrijk. Je blijft daarom dichter bij jezelf.
Mindfulness wordt al 2000 jaar beoefend, van oorsprong in de Boeddhistische traditie van Vipassana.
En al 2000 jaar ervaart men de werkzaamheid van mindfulness op het welzijn en het geluk van de mens. Wat interessant is dat tegenwoordig deze innerlijke bevindingen met hersenonderzoeken worden bevestigd.
Uit een onderzoek van A.Decuypere, M.Audenaert en A.Decramer (2018) komt naar voren dat mindfulness impact heeft op de (pre)frontale cortex, waardoor een effect optreedt op volgehouden aandacht, werkgeheugen, het nemen van beslissingen, en op metacognitie (bewustzijn van bewustzijn). Door de impact op de amygdala, het emotionele centrum van het brein, zorgt mindfulness bovendien voor sneller herstel na emotionele reactiviteit. Door het versterken van de prefrontale controlemechanismen krijgt men op lange termijn blijkbaar zelfs een verkleining van de amygdala en daardoor een vermindering van emotionele reacties (Tang et al., 2015). Mindfulness genereert met andere woorden ook in de hersenstructuur meer emotionele stabiliteit (Barnhofer, Duggan, & Griffith, 2011).
Dit is geweldig nieuws! Want dat betekent dat we dit allemaal kunnen ontwikkelen, meer rust kunnen vinden, vriendelijker kunnen zijn voor onszelf en de ander, ons minder mee hoeven laten slepen door onze gedachten en onze emoties, ons minder laten bepalen door de drukte van alledag, kortom gelukkiger zijn. En zeg nou zelf, wie wil dat nou niet?
Wil je meer weten over het aanleren van mindfulness, kijk dan op https://www.mindfullevenbreda.nl/
Bronnen:
Decuypere A., Audenaert M., Decramer A. (2018) Tijdschrift voor HRM Editie 4 2018; Mindfulness voor leidinggevenden; https://biblio.ugent.be/publication/8579161/file/8579163
Tang, Y.-Y., Hölzel, B. K., & Posner, M. I. (2015). The neuroscience of mindfulness meditation. Nature Reviews Neuroscience, 16(4), 213–225. https://doi. org/10.1038/nrn3916
Barnhofer, T., Duggan, D. S., & Griffith, J. W. (2011). Dispositional mindfulness moderates the relation between neuroticism and depressive symptoms. Personality and Individual Differences, 51(8), 958–962. https://doi.org/10.1016/j. paid.2011.07.032
